W trzeciej części prezentacji rynkowej oferty dalmierzy laserowych pokażemy modele o zasięgu 60-100 m. Będzie to z pewnością najliczniejsza grupa instrumentów, która możliwościami przebija wcześniej pokazywane dalmierze krótkiego zasięgu. Zachęcamy do lektury, bo będzie naprawdę ciekawie.

Zasięg pomiaru – 60 m maksymalnego zasięgu to na tyle dużo, że dalmierzami z takimi parametrami można śmiało pracować na zewnątrz. A 100 m to już nie przelewki. Przy zakupie tej klasy dalmierzy i planowaniu pomiarów odległości większych niż 50 m, trzeba bezwzględnie wyposażyć się w statyw. Na szczęście większość dalmierzy ujętych w tabeli ma ten element w swojej konstrukcji.

Musimy być również świadomi, że celowanie na dystans 100 m jest… niemożliwe. Nie znam nikogo, kto zauważyłby z tej odległości plamkę. Jeśli planujemy określać dalmierzem takie dystanse, trzeba od razu założyć, że jedyne możliwe cele to elementy duże, płaskie i dobrze odbijające sygnał (np. ściany). Pomiar odbywa się trochę „na ślepo”, bo żaden z prezentowanych dalmierzy nie posiada celownika.

Dokładność pomiaru – w grupie dalmierzy 60-100 metrowych pojawia się w kwestii dokładności nowa jakość. Wiele instrumentów bowiem potrafi mierzyć z błędem 1-milimetrowym. Ta dokładność uzyskiwana jest oczywiście na pierwszych, dajmy na to, 10 m, by maleć wraz ze wzrostem odległości (więcej o dokładnościach dalmierzy pisaliśmy we wcześniejszym materiale).

W tej grupie dalmierzy jest wiele modeli, które weszły do sprzedaży całkiem niedawno i ich parametry pracy (dokładność i zasięg) zostały określone zgodnie z normą ISO 16331-1. To zbiór zasad, według których testowany jest każdy egzemplarz instrumentu i wydawane są dla niego dokumenty z wynikami pomiarów kontrolnych. Norma  ISO 16331-1 to gwarancja, że obietnice producentów pokrywają się z rzeczywistymi możliwościami ich produktów.

Oprzyrządowanie – dalmierze o sporym zasięgu, a, niestety, żaden niewyposażony w chociażby optyczny celownik. Przy 100-metrowym zasięgu przydałaby się zdecydowania jakaś pomóc w wyborze punktu, a szczytem marzeń byłby zapewne cyfrowy celownik. Te pojawią się dopiero w kolejnej części zestawienia.

Prawie wszystkie prezentowane modele posiadają rozkładaną stopkę do pomiarów od krawędzi i z narożników. To ważny element konstrukcyjny, bo podnosi dokładność wyników. Ogromna większość dalmierzy pokazanych w tabeli posiada także przyłącze do statywu (gwint ¼ cal). Podobnie jest z podświetleniem ekranu. Dwa z dalmierzy (Bosch GLM 80 i GLM 100 C) posiadają nawet funkcję automatycznego obracania obrazu (jak w smartfonach).

Funkcje pomiarowe i obliczeniowe – po przeczytanych trzech akapitach zastanawiacie się zapewne, gdzie te zapowiadane fajerwerki. Będą właśnie tutaj. Gdy porównywamy możliwości pomiarowe i obliczeniowe dalmierzy z pierwszych dwóch części zestawienia z tymi tutaj, przekonamy się, że istnieje bardzo duża przepaść funkcjonalna.

Dotyczy to szczególnie modeli wyposażonych w pochyłomierz – czujnik, który mierzy kąty pionowe. Jest on wykorzystywany głównie do realizowania bardziej złożonych pomiarów pośrednich. W dalmierzach bez inklinometru do dyspozycji było jedna góra dwie najprostsze konstrukcje geometryczne z twierdzenia Pitagorasa. W dalmierzach z czujnikiem otrzymujemy bardziej złożone funkcje pośrednie, które wykorzystują właśnie odczyty kąta pionowego i pozwalają określać np. wartości cząstkowe mierzonych odcinków.

Bardzo ciekawą funkcją, którą można znaleźć w kilku prezentowanych dalmierzach, a wykorzystująca pochyłomierz, jest śledzący pomiar wysokości. Jest t narzędzie do wyznaczania wysokości obiektów, które częściowo nie odbijają sygnału laserowego. Operator mierzy jedną odległość (np. do dolnej części pnia drzewa), a drugą wartością jest mierzony kąt pionowy (np. do czubka rośliny, który nie odbija sygnału laserowego). Ten sposób pomiaru opisaliśmy w jednym z wcześniejszych wpisów na przykładzie wyznaczania wysokości linii energetycznych.

Kolejnym interesującym narzędziem wykorzystującym dane z pochyłomierza jest automatyczna redukcja odległości skośnych do poziomu. Pozwala on określać odległość poziomą bez konieczności trzymania instrumentu horyzontalnie. Odchylenia dalmierza od poziomu są mierzone właśnie przez inklinometr i uwzględniane w obliczeniach odległości poziomej.

Oczywiste jest także to, że pochyłomierz w dalmierzach może pełnić funkcję poziomicy elektronicznej. Zmierzymy nią poziom lub pion, otrzymując na ekranie wynik w różnych jednostkach (np. °, %, mm/m). Warto jednak pamiętać, że dokładność inklinometrów nie jest zbyt wysoka (0,2-0,3°) i nie można ich używać do zadań wymagających dużej precyzji. Trzeba też zwrócić uwagę na zakres pracy pochyłomierza – im jest on większy (przeważnie 45 lub 360°), tym łatwiej będzie nam np. obmierzać wysokie budynki.

Już poza funkcjami związanymi z pochyłomierzem znajdziemy w menu dalmierzy z grupy 60-100 m jeszcze dwie fajne aplikacje – trójkątowanie i pomiar trapezu. Pierwsza pozwala wyznaczać powierzchnię nieregularnych pomieszczeń po podzieleniu ich na trójkąty – mierzymy poszczególne elementy, a dalmierz dodaje pola kolejnych figur. Druga z kolei jest wykorzystywana do wyznaczanie długości spadzistych dachów.

Dalmierzami krótkiego zasięgu z poprzedniej części zestawienia można było oczywiście wykonywać tyczenie odcinków o żądanej długości, wykorzystując pomiar ciągły, jednak to dosyć prymitywna metoda. W instrumentach przedstawianych w tej części zestawienia znajdziemy prawdziwą funkcję tyczenie. Użytkownik wprowadza do pamięci instrumentu wartość (jedną lub dwie) i „odkłada” kolejne odcinki o stałej długości.

I już kończąc ten akapit, nie możemy zapominać o dalmierzach z portem Bluetooth. Dwa rodzynki w tabeli (Leica Disto D3a BT i Bosch GLM 100 C) są przystosowane do bezprzewodowej transmisji danych pomiarowych do urządzeń zewnętrznych. Towarzyszące im darmowe aplikacje na smartfony wspomagają tworzenie cyfrowych szkiców na tle zdjęć (więcej o tej technologii pisaliśmy wcześniej). W dalmierzach bez opcji komunikacji dane można przechowywać w pamięciach o pojemności 20-50 wyników.

Zasilanie – choć i w tej grupie dalmierzy bezsprzecznie prym wiodą „paluszki”, to widać pewien kierunek zmian. Dalmierz Bosch GLM 80 był chyba pierwszym tego rodzaju instrumentem pomiarowym, który czerpie energię z wbudowanego akumulatora Li-Ion. To bardzo trwałe ogniwa o wydajności nawet 25 000 pomiarów, które ładuje się przez port USB (także z ładowarki samochodowej).

Gabaryty i parametry środowiskowe – w tym zakresie pojawiają sie nam rynkowe rodzynki. O ile w poprzednich częściach dalmierze „wytrzymywały” maksymalnie IP54, to w poniższej tabeli znajdziemy dwa instrumenty (Leica Disto X310 i Stabila LD 420) z normą IP65. Niby to tylko jeden poziom wyżej w pyło- i wodoszczelności, a jednak przekłada się to praktycznie na całkiem nowe możliwości. Tymi dwoma instrumentami można bez żadnych obaw pracować w ulewny deszcz. Ba, oba instrumenty można myć pod bieżącą wodą (zobaczcie, co wytrzymuje dalmierz z IP65). Ich obudowy są nie tylko szczelne, ale dużo odporniejsze na oddziaływania mechaniczne.

Aby przewinąć tabelę w prawo, należy na niej kliknąć lewym przyciskiem myszki i przesuwać ją za pomocą strzałek na klawiaturze lub skorzystać z suwaka na dole tabeli.