Większość instrumentów pomiarowych ma określoną przez producenta normę odporności pył i wodę. Najpowszechniejszym standardem jest norma IP. Warto wiedzieć, co ona oznacza, żeby przez przypadek nie „utopić” dalmierza przeznaczonego do zastosowań „suchych”.
Jednym z najpopularniejszych, choć nie jedynym, sposobem na określenie, w jakim stopniu dane urządzenie elektroniczne jest odporne na pył i wodę, jest podanie wartości normy IP. IP, czyli Ingress Protection lub International Protection, to norma wprowadzona przez Europejski Komitet Normalizacji Elektroniki. Dzięki niej producenci urządzeń elektronicznych określają stopień przydatności danego urządzenia w zależności od obecności czynników zewnętrznych w postaci pyłu i wody. Użytkownik sprzętu, odczytując na nim wartości normy IP, może szybko poznać przydatność danego modelu do pracy w określonych warunkach pogodowych.
Klasę odporności danego urządzenia wskazują dwie liczby towarzyszące skrótowi IP (np. IP66). Im liczby w klasie IP są wyższe, tym poziom ochrony skuteczniejszy. Pierwsza z nich (0-6) określa poziom ochrony przed wtargnięciem do obudowy ciał stałych. Druga z kolei (0-9) mówi, w jakim stopniu sprzęt jest odporny na działanie wody. Zdarza się niekiedy, że jedna z liczb zastąpiona jest literą „X”.
Oznacza to, że urządzenie nie ma określonego stopnia ochrony przed ciałami obcymi (np. IPX6). Zdarza się (bardzo rzadko), że w normie IP pojawi się trzecia cyfra (0-10), która określa stopień ochrony przed uderzeniami.
Każdy producent sprzętu pomiarowego dąży d podniesienia norm odpornościowych swojego sprzętu. Wśród najbardziej popularnych instrumentów mierniczych najwyższymi normami IP charakteryzują się niwelatory laserowe przeznaczone do prac na dużych placach budowy. Ich obudowy zapewniają szczelność klasy IP67, a nawet IP68. Można je więc bez obaw zanurzać w wodzie, nie straszny im żaden kurz czy pył budowlany, a praca w deszczu to raczej delikatna kąpiel niż poważne wyzwanie (niwelator laserowy z normą IP67).
Bardzo ciekawym przedsięwzięciem wydaje się stworzenie przez firmę Leica Geosystems dalmierza laserowego, który spełnia normę odporności IP65. Pierwszym wyprodukowanym przez Szwajcarów tego typu dalmierzem był model Disto DXT.
Niedawno oferta instrumentów odpornych na warunki środowiskowe powiększyła się o dalmierz laserowy Disto X310. Są to jedyne dalmierze laserowe na rynku o podwyższonej do poziomu IP65 normie odporności. Dlatego mogą być one stosowane w miejscach, które dotychczas były niedostępne dla dalmierzy laserowych, np. w kopalniach, studzienkach kanalizacyjnych, na deszczu.
Przeprowadziliśmy mały pokaz możliwości Disto X310. Obejrzyj film i zobacz, na co pozwala norma IP65.
Bardziej zaawansowane instrumenty pomiarowe (np. odbiorniki satelitarne GPS, kontrolery, tablety z GPS), szczególnie te produkowane przez firmy ze Stanów Zjednoczonych, mają dodatkowo określone normy odporności według standardów wojskowych USA. Departament Obrony Stanów Zjednoczonych przygotował tzw. MIL-STD-810 – zbiór wytycznych technicznych do testowania urządzeń elektronicznych (wojskowych i cywilnych) pod kątem ich wytrzymałości na różne warunki otoczenia. Najnowsza wersja standardów MIL-STD-810 oznaczona literą „G” opisuje dokładnie 29 różnych testów „środowiskowych”. Każdy z nich ma precyzyjną instrukcję przeprowadzenie prób.
I tak, na przykład, odbiornik GPS geodezyjny Spectra Precision ProMark 200 (dawniej Ashtech) spełnia normę MIL-STD-810 w zakresie metody 514.5. Instrument przeszedł więc 4-godzinny test na różnorodne drgania i wibracje w trzech osiach o maksymalnym przeciążeniu 3g.
Pamiętaj:
- dobieraj instrumenty pomiarowe pod względem warunków środowiskowych, w jakich pracujesz
- za niska norma odporności IP może spowodować uszkodzenie urządzenia przez kurz lub wodę
- warto kupować instrumenty z normą „na zapas” – nigdy nie wiadomo, czy jutro nie będziesz mierzył w deszczu
- wysokie normy odporności na kurz, wodę i upadki mają znaczący wpływ na cenę instrumentu – „najtwardsze” urządzenia (tzw. rugged albo tough) potrafią być kilkukrotnie droższe od swoich klasycznych odpowiedników
